Roofvogels & uilen: Ziekte
Op deze pagina staat informatie over een aantal ziektes:
-
Aspergillose
-
Bumblefoot
-
Kropverzuring
-
Loodintoxicatie
-
Parasieten
Aspergillose
Aspergillose is een veel voorkomende luchtweginfectie bij roofvogels en uilen. Vogels raken besmet door het inademen van schimmelsporen uit de omgeving. Of ze vervolgens ziek worden hangt af van de mate van blootstelling en de werking van het immuunsysteem (waarbij de algemene gezondheid, voeding en stress een rol spelen). Bepaalde soorten zijn extra gevoelig voor aspergillose.
De verschijnselen van aspergillose kunnen heel divers zijn en hangen af van de ernst van de infectie en de precieze locatie van de ontstekingshaarden (luchtzakken, longen, neus- en bijholtes en/of luchtpijp). Verschijnselen die op kunnen vallen zijn o.a. gewichtsverlies, vermindering van de vliegconditie, geforceerde ademhaling, bijgeluid bij de ademhaling, sloomheid, niezen en een verminderde eetlust. In de meeste gevallen treden niet al deze symptomen op.
Het stellen van de diagnose kan door een uitgebreid lichamelijk onderzoek en aanvullend onderzoek. Het aanvullend onderzoek kan bijvoorbeeld röntgenonderzoek, endoscopie, bloedonderzoek en een CT-scan zijn.
De behandeling bestaat naast een algemene ondersteuning uit het toedienen van anti-schimmel medicatie in de vorm van drankjes, verneveling of toediening in de luchtpijp of luchtzakken. soms kan chirurgie een bijdrage leveren. De behandeling moet in de meeste gevallen langdurig worden voortgezet. De prognose hangt af van de ernst van de infectie, de gevoeligheid van de specifieke schimmel voor de medicatie, therapietrouw en de werking van het immuunsysteem. Hoewel een flink aantal vogels met een goede behandeling gelukkig geneest, is er ook een kans op overlijden aanwezig.
Aspergillus hyphae (schimmeldraden),
1000x vergroot
Bumblefoot / pododermatitis
Bumblefoot, oftewel pododermatitis, is een aandoening waarbij er ontstekingen op of in de voeten van de vogel ontstaan. Dit kan door verschillende oorzaken komen waaronder over belasting van de poten (denkende aan obesitas of asymmetrische gewichtsbelasting door bijvoorbeeld pijn in 1 poot), onjuiste zitstokken of hygiëne, niet volledige voeding waardoor tekorten in bepaalde vitamines de kwaliteit van de huid teniet doet, trauma of inactiviteit (abrupt stoppen van het jachtseizoen en de vogel stilzetten valt hier ook onder).
Bumblefoot kan erg variëren in ernst, denkende aan een klein, oppervlakkig wondje tot aan enorm gezwollen voeten met meerdere wonden en/of zelfs ontstekingen van de pezen en botten. Het is van belang om vroegtijdig in te grijpen bij Bumblefoot, aangezien een klein wondje zonder de juiste behandeling kan uitgroeien tot een groot probleem.
Er bestaat daarom ook geen standaard protocol of medicijn om bumblefoot op te lossen, aangezien elke bumblefoot casus anders is. Een goed lichamelijk onderzoek (specifiek van de poten) en microscopisch onderzoek van de wonden zijn eerste stappen om een beeld te krijgen van de infectie. Bij meer ernstige gevallen is verdere diagnostiek nodig (röntgenfoto's, bacteriologisch onderzoek of weefselonderzoek) en kan zelfs chirurgisch ingrijpen noodzakelijk zijn. Iets wat in ieder geval niet mag ontbreken aan de behandeling van Bumblefoot is een adequate pijnstiller.
De prognose van Bumblefoot is erg afhankelijk van de ernst van de infectie waarmee de patiënt wordt aangeboden: denk hierbij dus aan het vroegtijdig ingrijpen!
Kropverzuring
Er wordt gesproken van kropverzuring wanneer er sprake is van een bacteriële overgroei van de krop. Deze aandoening is bij roofvogels erg gevaarlijk, omdat het vlees in de krop kan gaan rotten door d ebacterien, waarbij veel gifstoffen vrijkomen. Kropverzuring is levensgevaarlijk bij roofvogels.
Kropverzuring wordt veroorzaakt door een verminderde doorloop (motiliteit) van het maagdarmkanaal. Dit kan komen door o.a. verstoppingen, teveel en/of verkeerde voeding, infecties, uitdroging, onderkoeling en algehele zwakte. Hierdoor blijft het voer van de vogel te lang in de krop zitten (waar geen maagsappen aanwezig zijn) en krijgen bacteriën de kans om zich te vermenigvuldigen. Indien er geen sprake is van kroplediging na 6-8 uur moet er direct contact opgenomen worden met een arts! Het zelf 'spoelen' van de krop wordt sterk afgeraden i.v.m. kans op verslikking wat de situatie ernstiger maakt.
De roofvogel zal in eerste instantie gestabiliseerd moeten worden (warmte, infuus) en de inhoud van de krop zal verwijderd moeten worden. Dat kan soms door middel van een kropspoeling door de vogelarts en soms is endoscopie of het chirurgisch openen van de krop noodzakelijk. Vervolgens is het starten van medicatie om het maagdarmkanaal te ondersteunen noodzakelijk en moet het voeren rustig opgebouwd worden.
Zodra de vogel stabiel is gekregen en de krop geleegd is zal er nog gezocht moeten worden naar de onderliggende oorzaak van dit probleem.
Loodintoxicatie
Tekst volgt
Trauma
Tekst volgt
Parasieten
Tekst volgt